سیر تغییرات تکنولوژی در دندانپزشکی

شما اواسط شب بیدار می‌شوید در دندان هایتان کمی حس درد دارید. صبح، متوجه می‌شوید که یک مشکل واقعی دارید. بنابراین به حمام سر می زنید، مسواکی هوشمند که برای استفاده از تکنولوژی در دندانپزشکی طراحی شده را به گوشی هوشمند خود وصل می‌کنید و هنگامی که مسواک را در دهان خود قرار می‌دهید، دندان هایتان را اسکن می کند. تصاویر به صورت خودکار به Cloud آپلود می شوند. آنها توسط هوش مصنوعی مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند که حفره ای در دندان درد ایجاد می کند و یک ترک ریز در مولر دیگری پیدا می کند. اسکن و تجزیه و تحلیل اولیه به دندانپزشک شما منتقل شده و سپس برای جلسه ویزیتی با دندانپزشک برنامه ریزی می کند.

همان روز، در مطب، دندانپزشک فشاری را که در حفره دندان حس می‌کنید را با یک لیزر از بین می برد که روشی بدون درد و بی‌حسی موضعی است. بسیاری از دندان ترک خورده نیز برداشته شده و به یک کروان نیاز است. ابتدای کار دستیار مطب با دستگاه های سه بعدی التراسونیک و اشعه x  اسکن انجام می دهد و به دو دستگاه جداگانه منتقل می کند.

یک بلافاصله بازسازی "بیولوژیک فعال" را برای پر کردن حفره مخلوط می کند، اما جیوه نقره ای قدیمی یا آکریلیک سفید نیست. این سلول های بنیادی برای بازسازی دندان - بافت استخوانی که در زیر مینای سفید قرار دارد استفاده می کند. دستگاه دوم، یک پرینتر سه بعدی است که دندان شما را تولید می‌کند و دندانپزشک شما بدون نیاز به تنظیمات خیلی پیشرفته،  فرایند تولید دقیق دستگاه را چند بار نظارت کرده و در عرض یک ساعت کل فرایند تکمیل می شوند.

به نظر می رسد خیال پردازی همچون پیاده روی بر روی ستاره هاست!  لری امث، دندانپزشک و متخصص تکنولوژی در دندانپزشکی می گوید: این نقطه ای از  دندانپزشکی  است که "من فکر می کنم، بیشتر دندانپزشکانی که هم اکنون در مطب فعالیت می کنند در طول زندگی شان آن را تجربه خواهند نموند."

دندانپزشکی دیجیتال

انقلاب دیجیتالی که هر جنبه ای از آن جهان ما را دگرگون می کند تاثیر زیادی نیز بر دندانپزشکی و پزشکی در بسیاری از موارد دارد، از ثبت الکترونیکی، تجزیه و تحلیل داده ها با ابزارهای جدید تشخیصی گرفته تا روش های پیشگیری و درمان های انقلابی، لری امث می گوید: "آینده بسیار گسترده است."

کارشناسان می گویند که نوآوری های تکنولوژیک در نهایت سبب بهبود و گسترش دسترسی به مراقبت های دندان را امکان پذیر می سازد و مراقبت های روزانه را بهبود می‌دهد که سبب کاهش مراجعات مطب شده و لبخند سالم را ارزان تر می نماید.

از آنجا که اطلاعات دیجیتال با کیفیت بالا در اختیار محققان قرار می گیرد، احتمال تشخیص دقیق تر و درمان بیشتر ادامه می یابد. داده های شامل سن شما، تاریخ پزشکی و دندانپزشکی و همچنین ژنوم (genome) شما، به عنوان مثال، به متخصصان دندانپزشکی امکان می دهد حساسیت شما را به انواع مختلف بیماری های دهان تعریف کنند. در آینده نزدیک، پزشکان و دندانپزشکان به طور فزاینده ای درمان‌ها را با ژنتیک شخصی بیماران ترتیب می دهند و انتخاب هایی را که منبعی برای اثبات ژنوم و فیزیولوژی است، نشان می دهد. یا حتی ممکن است تصمیم بگیرند که چگونه بهترین درمان را با توجه به باکتری های خاصی که سبب مشکل شما می شوند، انتخاب کنند.

بخش قابل توجهی از این انقلاب، توسعه وسیع تکنولوژی در دندانپزشکی ابزارهای تشخیصی است که قادر به تجزیه و تحلیل وضعیت فیزیکی ما با دقت بیشتری است که شامل تصویربرداری پیشرفته دیجیتالی، مانند سیستم موجود در حال حاضر به نام Canary است. در طول یک اسکن سه ثانیه یک وسیله اندازه گیری، نور لیزر قرمز خنثی را ارسال کرده که می‌تواند ترک ها و پوسیدگی هایی را که بسیار کوچک نشان دهد. یکی دیگر از دستگاه های ""S-Ray، سونوگرافی دندان و لثه است که برای یافتن حفره ها و بیماری ها به صورت سه بعدی است. کارشناسان معتقدند که پس از تأیید اداره غذا و داروی ایالات متحده آمریکا، این اشعه ها ""S-Ray  بسیار  ارزان قیمت از اشعه ایکس ""X-Ray باشد. علاوه بر این، هیچ یک از دو سیستم در معرض خطر ابتلا به پرتوهای مضر نیستند.

نسل بعدی روش های تشخیص و درمان با استفاده از تکنولوژی در دندانپزشکی

در حال حاضر لیزر در هر دو روش تشخیص و درمان استفاده می شود. دندانپزشکان از "لیزرهای بافت نرم" برای عمل های جراحی کوچک لثه استفاده می کنند. "لیزرهای بافت سخت" در نهایت می تواند با استفاده از مته های دندانپزشکی با سرعت بالا و حذف فشرده شدن دندان ها با کمک آینه های کوچک و کنترل شده دیجیتال جایگزین کند. با این حال، برچسب قیمت سنگین در این دستگاه ها باید قبل از اینکه آنها به طور گسترده استفاده شوند پایین آورده شود.

بیو پرینت (Bioprinting)

حتی با این پیشرفت ها، گاهی اوقات دندان ها باید با کروان یا بریج جایگزین شوند. فن آوری فعلی از طراحی کمک های کامپیوتری / تولید کامپیوتری (Dental CAD/CAM) برای ساخت یک دندان از یک اسکن 3 بعدی استفاده می کند. پرینتر سه بعدی دندانپزشکی مرحله بعدی است  که یک گروه در دانشگاه گرونینگن در هلند، با دستورالعمل هایی کار می کنند که می توانند مواد شیمیایی دفاعی را به دندان‌های پرینت شده سه بعدی اضافه کنند.

انواع دیگر "بیوپرینت" نیز در افق دوردست وجود دارد. تیمی در دانشگاه ویک فارست در کارولینای شمالی بخش های بدن انسان را از مخلوطی از سلول های زنده و ژل که در لایه ها برای ساخت بافت های زنده انسان ساخته و پرینت می‌نمایند و توانسته اند با موفقیت "یک فک" را پرینت نمایند. در حالی که استفاده از آنها در سالهای دور ممکن به نظر می‌رسد، چنین نوآوری می تواند برای کسانی که سرطان های دهان ایجاد می کنند، مفید باشد.

در سراسر استرالیا، ساسو ایوانسکی، پریودنتینز از دانشگاه گریفیث در کوئینزلند، جایگزین هایی برای استخوان فک پایین و بافت لثه از سلول های خود بیمار را طراحی کرده است. تا کنون، جراحان دندان مجبور به حذف استخوان و بافت از استخوان یا جمجمه برای روش های ترمیم هستند. آزمایشات کلینیکی آن ها از سال 2017 آغاز شده اند.

آینده در حال آمدن است و تکنولوژی در دندانپزشکی شگفت انگیزی خواهد داشت!

نانو پودر زیرکونیا (زیرکونیوم اکسید ZrO2)

نانو پودر زیرکونیوم اکسید ZrO2 با در ایران با نام تجاری پودر زیرکونیا به فروش می رسد و یکی از نانو مواد پر کاربرد است.  نام این عنصر از سنگ معدنی زرکن، مهمترین منبع آن و واژه فارسی “زرگون” گرفته شده‌است که با علامت zr نشان داده می‌شود.
پودر زیرکونیا یا زیرکونیوم اکسید چون به سختی از هافنیوم جدا می شود درصد خیلی زیادی از این ماده هم در بین نانو ذرات آن پیدا می شود. از این رو بر خلاف نانو مواد دیگر که با خلوص 99.99 درصد به فروش می رسند این ماده خلوص بالای 99 درصد دارد که استاندارد جهانی است.
نانو زیرکونیا در این مرکز علاوه بر موارد بالا مشخصات زیر را دارد.

زیرکونیوم ، فلزی به رنگ سفید- طوسی و درخشان است که بطور استثنایی در برابر زنگ‌زدگی مقاوم است. زیرکونیوم سبک تر از فولاد بوده و سختی آن مشابه مس می باشد. ( ذرات ریز این عنصر به سرعت در هوا مشتعل می‌شوند). مشتعل کردن این فلز در حالت جامد بسیار دشوارتر است.
کریستال فاز مونوکلینیک
میانگین اندازه نانو ذرات، APS 40 نانو متر
سطح ویژه ذرات، SSA 20-40 مترمربع بر گرم
شکل یا مورفولوژی کروی
چگالی واقعی 5.89 گرم بر سانتی مترمکعب
درصد کاهش حجمی هنگام خشک شدن 0.64 درصد
کاهش نانو زیرکونیا در اثر اشتعال 0.75 درصد
هنگام فروش ممکن است نانو ذرات با خواص بهتری هم ارائه شود فعلا با این مشخصات موجود است.

بیشتر بخوانید: ساختار زیرکونیا ی پرکاربرد در دندانپزشکی دیجیتال و دنیای کدکم

کاربردهای پودر زیرکونیا

مهمترین کاربردهای پودر زیرکونیا در صنعت سفال‌سازی به‌صورت جسم نسوز و ماسه ریخته‌گری می‌باشد. همچنین به‌عنوان سنگ جواهر در جواهرات به بازار عرضه شده و اکسید آن برای تولید کردن محرک الماس و زیرکونیای مکعبی شکل تهیه شده است. زیرکونیوم قدرت جذب پایینی در جذب نوترونها دارد که این ویژگی آن را برای استفاده از انرژی اتمی مطلوب می‌سازد، (مانند عناصر فلز کاری سوختی). بیش از ۹۰۰% محصولات فلز زیرکونیوم به مصرف تجاری در تولید نیروی اتمی می‌رسد.

زیرکونیوم بطور گسترده ، در صنایع شیمیایی برای لوله‌کشی در محیط خورنده استفاده می‌شود. همچنین زیرکونیوم آتش‌زا است و برای آتش زدن استفاده می شود.

اکسید زیرکونیوم ناخالص، زیرکونیا، برای ساختن ظرف مخصوص ذوب فلز در آزمایشگاه بکار می‌رود که بتواند در برابر گرمای زیاد مقاوم باشد. همچنین برای پوشاندن کوره ذوب استفاده شده، به‌عنوان جسم نسوز در صنایع شیشه‌سازی و سفال‌سازی بکار می‌رود. همچنین در تهویه کننده‌های هوا به‌عنوان گیرنده، در لوله جاروبرقی ، رشته‌های لامپ و فلزات خاص دیگر و برای ساخت آهن رباهای بسیار قوی در مقیاس زیاد  استفاده می‌شود.

در دندانپزشکی نیز کاربردهای زیرکونیا شامل پین ها، کراون، بریج و ایمپلنت می شود. طبیعت سفیدرنگ این ماده کاربردهای متنوعی را در مقایسه با فلز سرامیک ها ممکن ساخته است.

ساختار زیرکونیا ی پرکاربرد در دندانپزشکی دیجیتال و دنیای کدکم

با توجه به موارد متعددی که  پیرامون استفاده از زیرکونیا در دندانپزشکی مدنظر است، موارد زیر به طور خلاصه بیان می شود:

امکان ساخت بریج های چند واحدی

از بین مواد مختلفی که در دندانپزشکی جهت کاربرد در کدکم در سال های اخیر مطرح شده اند، زیرکونیا در اولین دسته بندی قرار می گیرد که برای اولین بار امکان ساخت بریج های چند واحدی را فراهم نمود.

زیرکونیوم یا ZrSiO4 به گروهی از کانی های معدنی حاوی سیلیکات اطلاق می شود که اولین بار توسط یک شیمیدان آلمانی به نام Klaproth در سال ۱۷۸۹ کشف شد. اکسید زیرکونیوم که به نام زیرکونیا شناخته شده است شکل طبیعی این کانی است که بیش از ۱۵ سال است به شکل های مختلف در دندانپزشکی مورد استفاده قرار می گیرد.

با این وجود استفاده از زیرکونیا در صنعت به علت خواص پایداری بسیار بالایی که دارد بیش از ۴۰ سال سابقه دارد. در جراحی های مرتبط با گوش، انگشتان و لگن خاصره نیز گزینه ای عالی است.

در دندانپزشکی کاربردهای زیرکونیا شامل پین ها، کراون، بریج و ایمپلنت می شود. طبیعت سفیدرنگ این ماده کاربردهای متنوعی را در مقایسه با فلز سرامیک ها ممکن ساخته است.

امکان جایگزینی full metal free با رستوریشن زیرکونیا

شاید اولین سوال در کاربردهای عمومی زیرکونیا امکان جایگزینی full metal free با رستوریشن زیرکونیا باشد که این مسئله کاملا امکان پزیر است. به علاوه امکان ساخت پروتزهای متحرک با در نظر گرفتن موارد طراحی و ساخت و نیز موارد زیبایی کاملا ممکن است

زیرکونیا در دندانپزشکی بهترین درصد ترکیبی حاوی ۴ تا ۶ درصد ایتریا می باشد. این ماده علاوه بر پایدارسازی زیرکونیا خواص ترنسلوسنسی آن را تا حدی تحت الشعاع قرار می دهد.

استحکام مواد پایه زیرکونیا در دندانپزشکی بر اساس افزودنی هایی که برای تغییر سطح ترنسلوسنسی یا رنگ دهی به ماده اضافه می شود در کمپانی های مختلف متفاوت و از ۶۰۰ تا ۱۳۰۰ مگاپاسکال متفاوت است. این در خالی است که حداقل استاندارد مورد پذیرش در سیستم ISO برای زیرکونیای دندانپزشکی ۸۰۰ مگاپاسکال است.

۱۲ سال کاربرد کلینیکی که برای زیرکونیا در دندانپزشکی با موفقیت ۱۰۰ درصد

بالاترین زمان کاربرد کلینیکی که برای زیرکونیا ثبت شده است در دانشگا زوریخ و به مدت ۱۲ سال با موفقیت ۱۰۰ درصد بوده است.

نحوه باندینگ این ماده با گلس آینومرها یا فسفات سمنت ها صورت می گیرد.

گزارشی مقایسه ای توسط دنتال ادوایزر (DENTAL ADVISOR) جهت معرفی سازنده های زیرکونیا منتشر شده است که موارد زیر را در بر می گیرد. البته این گزارش کامل نیست و کمپانی های دیگری نیز به تولید این محصول می پردازند

راهنمای جامع نرم افزار اگزوکد exocad در دندانپزشکی دیجیتال

پیشگفتار کتاب اگزوکد در دندانپزشکی دیجیتال

تکامل علم و هنر در دندانپزشکی، همیشه تدریجی و پایدار بوده و در مراحل اولیه نوآوری و پروتکل های درمان جدید به چالش کشیده شده اند و در ادامه به روشی متعارف بدل شده اند. انفجار اخیر در تکنولوژی دیجیتال و روش های عددی و نرم افزاری ، سبب ایجاد انقلابی بی نظیر در نرم افزار، اسکن و توانایی های تولید با یک تغییر عمده در الگوها و فرآیندها، در تمام جنبه های دندانپزشکی شده است.

.

امروزه پیشرفت های تکنولوژی منجر به توسعه ابزارهای تشخیصی و درمانی شده اند که به دنبال ارائه بهترین آناتومی و موقعیت دندان بیمار، برای برنامه های درمانی گروه دندانپزشکی می باشند. ادغام علوم بیومکانیک و کامپیوتری پیشرفته، محیطی فراهم آورده تا گروه های دندانپزشکی و دندانسازی جهت تصویربرداری سه بعدی (3D imaging)، اسکن نوری سه بعدی (3D Optical Scanning) در برنامه ریزی درمان (Treatment Planning) ، درمان جراحی (Surgical) و پروتز دندانی (Prosthodontics Treatment) برتری های چشم-گیری در مقایسه با روش های سنتی داشته باشند.

دیگر فقط رادیوگرافی دیجیتال نیست بلکه برنامه ریزی ، طراحی و ساخت با کمک کامپیوتر تبدیل به جریان اصلی فرآیندهای دندانپزشکی شده اند. اسکنرهای دیجیتال، پروتزهای ساخته شده دیجیتالی، حقایقی هستند که در قالب، دندانپزشکی دیجیتال به واقعیت مبدل شده اند.

.

دندانپزشکی دیجیتال به طور کامل با فرآیندها و اعمال بالینی و برنامه های آموزشی در سرتاسر جهان ادغام شده است و رشد و توسعه آن همچنان قابل توجه می باشد که در زمینه های مختلف دندانپزشکی دیجیتال به شدت مباحث آموزشی آن احساس می شود.

.

کتاب اگزوکد تلاش بسیار کوچکی در راستای افزایش ظرفیت های استفاده از این علوم در بخش آموزش نرم افزار های دندانپزشکی دیجیتال است. گرچه اشاره به جامع بودن در ابتدای نشر نسخه اولیه آن کمی مبالغه به نظر می رسد با این حال امید به پشتیبانی و حمایت تمامی عزیزانی که در راستای نشر و آموزش این سیستم نرم افزاری تلاش فراوان می نمایند؛ انگیزه را برای انتشار نسخه های تکمیلی تر، بیش از پیش، بیشتر خواهد نمود.

.

تمرکز اصلی این کتاب اگزوکد بر نحوه ی به کارگیری ابزارها و آیتم های موجود این سیستم نرم افزاری است . چه بسا در بسیاری از سیستم های مشتق شده از اگزوکد، برخی شخصی سازی هایی صورت گرفته باشد که نیازمند راهنمایی بیشتر باشد. اما با شروع کار با این کتاب تسلط کافی به مباحث آن ها نیز خواهید داشت.

بنابراین، کتاب اگزوکد برای مخاطبان گسترده ای طراحی شده است که شامل گروه های مختلف دندانپزشکی، متخصصین تکنسین پروتز دندان و تمامی علاقه مندان و فعالان حوزه کدکم است که امیدوارم راهنمای خوبی برای خوانندگان گرامی باشد.